Ubezpieczenia na zagraniczny wyjazd samochodem – co warto mieć zimą i latem?

Jednak warto pamiętać o odpowiednim ubezpieczeniu, aby wakacje nie zamieniły się w stres i finansowy koszmar w razie nieprzewidzianych zdarzeń. Niestety, kolizje i wypadki mogą zdarzyć się wszędzie – według danych Polskiego Biura Ubezpieczycieli Komunikacyjnych polscy kierowcy powodują za granicą ponad 60 tysięcy wypadków rocznie, a w 2023 roku liczba ta zbliżyła się nawet do 70 tysięcy (). Do tego dochodzą nagłe choroby, kontuzje na stokach czy awarie pojazdu w trasie.

Jakie polisy ubezpieczeniowe warto wykupić, by chronić siebie, pasażerów i samochód podczas zagranicznego wyjazdu? Sprawdź, które polisy zapewnią spokojny urlop zimą i latem, a także na co zwrócić uwagę przy ich wyborze.

Obowiązkowe ubezpieczenie OC za granicą (OC ppm i Zielona Karta)

OC posiadaczy pojazdów mechanicznych (OC ppm) jest w Polsce ubezpieczeniem obowiązkowym dla każdego zarejestrowanego samochodu. Chroni ono przed finansowymi konsekwencjami szkód wyrządzonych osobom trzecim – pokrywa koszty odszkodowań za zniszczone mienie lub uszczerbek na zdrowiu, które spowodujemy kierując pojazdem. Ważność polisy OC nie kończy się na granicy kraju – polskie OC działa także za granicą, ale nie wszędzie.

W ramach Systemu Zielonej Karty większość krajów Europy wzajemnie honoruje polisy OC zarejestrowane w innych państwach systemu. Oznacza to, że podróżując po krajach Unii Europejskiej, a także m.in. w Norwegii, Szwajcarii, Islandii, Wielkiej Brytanii, Andorze, Serbii, Czarnogórze czy Bośni i Hercegowinie, wystarczy Twoje polskie OC – nie musisz kupować dodatkowej polisy granicznej (). System Zielonej Karty gwarantuje, że jeśli spowodujesz wypadek w którymś z tych państw, odszkodowania zostaną wypłacone z Twojego OC, tak jak w kraju.

Są jednak kraje, do których potrzebujesz dodatkowego potwierdzenia OC, czyli Zielonej Karty. Zielona Karta to międzynarodowy certyfikat ubezpieczeniowy potwierdzający, że masz ważne OC – wymagają go państwa spoza UE, które należą do Systemu Zielonej Karty, ale nie podpisały wspólnego porozumienia. Obecnie Zielona Karta jest wymagana m.in. przy wjeździe do Albanii, Macedonii Północnej, Mołdawii, Ukrainy, Azerbejdżanu, Turcji, Tunezji, Maroka, Iranu czy Izraela. Dokument ten otrzymasz zazwyczaj bezpłatnie u swojego ubezpieczyciela OC – należy zgłosić się odpowiednio wcześniej przed podróżą. Pamiętaj, że minimalny okres ważności Zielonej Karty to 15 dni, a wystawienie dokumentu może zająć ubezpieczycielowi nawet do dwóch tygodni. Nie zostawiaj więc tego na ostatnią chwilę.

Istnieją też państwa, gdzie Zielona Karta nie wystarczy, a polskie OC nie jest uznawane – dotyczy to np. Białorusi, Rosji czy Kosowa. W przypadku podróży do tych krajów musisz wykupić tzw. ubezpieczenie graniczne, czyli lokalną polisę OC ważną na terytorium danego państwa. Ubezpieczenie graniczne kupuje się przy wjeździe, na granicy (najczęściej na przejściu granicznym lub w urzędzie celnym) – jego koszt zależy od kraju i okresu pobytu. Przykładowo, od czerwca 2023 roku kierowcy wjeżdżający na Białoruś lub do Rosji nie mogą już korzystać z Zielonej Karty i muszą wykupić lokalne OC graniczne. Przed wyjazdem zawsze sprawdź aktualne wymogi krajów, przez które będziesz przejeżdżać, aby nie zostać zaskoczonym na granicy brakiem wymaganej polisy.

Podróżując po krajach UE warto mieć przy sobie dokument potwierdzający posiadanie OC, choćby wydruk potwierdzenia polisy lub właśnie Zieloną Kartę (jeśli ją wyrobiłeś). Wprawdzie w wielu państwach europejskich tablice rejestracyjne wystarczają jako dowód ubezpieczenia w systemie informatycznym, ale w razie kontroli policji za granicą możesz zostać poproszony o okazanie ważnego ubezpieczenia pojazdu. Brak OC jest w większości krajów traktowany bardzo surowo – np. w Niemczech prowadzenie auta bez ważnego ubezpieczenia jest przestępstwem zagrożonym wysoką grzywną, a nawet karą więzienia. Dlatego upewnij się, że Twoje OC jest opłacone i ważne przez cały okres podróży (jeśli kończy się w trakcie wyjazdu – bezwzględnie przedłuż je przed wyjazdem).

Podsumowując obowiązkowe polisy: absolutnym minimum jest ważne OC ppm. Sprawdź przed wyjazdem, czy kraj docelowy oraz wszystkie kraje tranzytowe honorują polskie OC – jeśli nie, zawczasu uzyskaj Zieloną Kartę lub wykup polisę graniczną. To zabezpieczy Cię przed odpowiedzialnością finansową za ewentualne szkody wyrządzone innym uczestnikom ruchu podczas zagranicznej podróży.

Autocasco (AC) – ochrona samochodu przed uszkodzeniem i kradzieżą

Samo OC chroni tylko osoby trzecie – pokrzywdzonych przez Ciebie. A co z Twoim własnym samochodem? Podczas długich tras, górskich serpentyn czy zatłoczonych ulic zagranicznych miast nietrudno o kolizję z własnej winy, uszkodzenie auta na parkingu czy inne losowe zdarzenie. Tutaj z pomocą przychodzi Autocasco (AC) – dobrowolne ubezpieczenie komunikacyjne, które pokrywa szkody w Twoim pojeździe. AC zapewnia odszkodowanie m.in. za zniszczenia auta w wyniku wypadku lub kolizji (również gdy to Ty jesteś sprawcą), za szkody spowodowane czynnikami losowymi (np. żywiołami pogodowymi) czy akty wandalizmu, a także chroni przed kradzieżą pojazdu.

Planując wyjazd samochodem za granicę, warto mieć ważne AC, zwłaszcza jeśli Twój samochód przedstawia znaczną wartość lub po prostu chcesz uniknąć wysokich kosztów napraw w obcym kraju. Koszty naprawy auta za granicą mogą być znacznie wyższe niż w Polsce, a w razie kradzieży pojazdu za granicą autocasco może uratować Cię przed utratą całego majątku. Przykładowo, stłuczka z Twojej winy we Włoszech czy Hiszpanii – OC pokryje szkody drugiego kierowcy, ale naprawę Twojego auta (lub jego holowanie do kraju) pokryje tylko AC. Podobnie w razie kradzieży samochodu z parkingu pod hotelem – bez AC nie otrzymasz żadnej rekompensaty, podczas gdy polisa autocasco wypłaci odszkodowanie do wartości auta (zgodnie z sumą ubezpieczenia).

Sprawdź zakres terytorialny swojego AC. Standardowo większość polis AC zawiera terytorium europejskie, ale szczegóły mogą się różnić. Często w podstawowym wariancie autocasco obowiązuje ono na terenie Unii Europejskiej i kilku dodatkowych krajów (np. cała Europa geograficzna), natomiast w szerszych opcjach może obejmować także kraje poza Europą (np. wybrane państwa Azji czy Afryki Północnej). Zwróć uwagę, że niektórzy ubezpieczyciele wyłączają pewne kraje z ochrony AC – szczególnie te o podwyższonym ryzyku kradzieży czy wojny. Przykładowo, w wielu polisach AC standardowo wyłączone terytorialnie są takie kraje jak Białoruś, Ukraina, Rosja, Mołdawia czy np. Albania (czasem można wykupić rozszerzenie na nie za dodatkową składką). Dlatego przed wyjazdem dokładnie przejrzyj OWU (Ogólne Warunki Ubezpieczenia) swojej polisy AC lub skontaktuj się z ubezpieczycielem i upewnij, że kraje, do których jedziesz, są objęte ochroną. Jeśli nie, zapytaj o możliwość dokupienia krótkoterminowego rozszerzenia terytorialnego autocasco na czas wyjazdu albo rozważ wykupienie osobnej, krótkoterminowej polisy AC obejmującej dany region.

Kolejną ważną sprawą jest zakres ochrony AC i ewentualne wyłączenia odpowiedzialności. Upewnij się, że polisa obejmuje ryzyka, na których Ci zależy – np. czy obejmuje kradzież pojazdu za granicą (to zwykle standard, ale sprawdź limit odpowiedzialności) oraz szkody powstałe z winy nieustalonego sprawcy (przydatne przy zarysowaniu auta na parkingu i ucieczce sprawcy). Zwróć uwagę na udział własny (czy będziesz musiał pokryć część szkody z własnej kieszeni) oraz franszyzę redukcyjną (minimalną kwotę szkody, poniżej której ubezpieczyciel nie wypłaci odszkodowania). Sprawdź też wykluczenia – np. typowo AC nie zadziała, jeśli kierowca był pod wpływem alkoholu lub użył auta w wyścigach, rajdach, albo gdy szkoda wynika z rażącego zaniedbania (np. pozostawienia kluczyków w samochodzie i kradzieży).

Warto mieć świadomość, że nawet posiadając AC, procedura likwidacji szkody za granicą może wyglądać nieco inaczej niż w kraju. Jeśli dojdzie do poważnego wypadku i Twój samochód zostanie poważnie uszkodzony, ubezpieczyciel może zdecydować o naprawie pojazdu na miejscu za granicą lub jego holowaniu do Polski – zależnie od opłacalności. Częściowe naprawy mogą być zorganizowane lokalnie, abyś mógł kontynuować podróż, ale ostateczna likwidacja szkody (np. pełna naprawa lub złomowanie pojazdu po szkodzie całkowitej) często odbywa się w kraju. W praktyce, jeśli auto zostanie na tyle uszkodzone, że nie nadaje się do dalszej jazdy, ubezpieczyciel w ramach AC i assistance zorganizuje jego transport do Polski (lub bezpieczne przechowanie), a rozliczenie szkody nastąpi już po powrocie. Dla Ciebie kluczowe jest to, że posiadanie AC oznacza, iż nie zostaniesz z wrakiem i gigantycznym rachunkiem za lawetę na obcej ziemi – polisa pokryje te koszty zgodnie z warunkami umowy.

Ubezpieczenie NNW komunikacyjne. Przy okazji autocasco ubezpieczyciele często oferują dodatkowo NNW kierowcy i pasażerów, czyli ubezpieczenie od następstw nieszczęśliwych wypadków w ruchu komunikacyjnym. Działa ono niezależnie od tego, kto był sprawcą wypadku – zapewnia wypłatę określonego świadczenia, jeśli kierowca lub pasażer dozna trwałego uszczerbku na zdrowiu lub poniesie śmierć w wyniku wypadku samochodowego. NNW komunikacyjne działa także za granicą (z reguły terytorium obejmuje podobny zakres co OC/AC) i może stanowić dodatkowe zabezpieczenie finansowe np. na rehabilitację po wypadku. Suma ubezpieczenia NNW w polisie komunikacyjnej nie jest zwykle bardzo wysoka (często 10–50 tys. zł na osobę), ale warto ją mieć, bo za granicą każdy zastrzyk gotówki w razie poważnej kontuzji może pomóc. Pamiętaj jednak, że NNW komunikacyjne dotyczy wypadków związanych z ruchem pojazdu – jeśli np. doznałeś urazu w trakcie uprawiania sportu na wyjeździe, to taka polisa nie zadziała (potrzebne jest wtedy NNW w ramach polisy turystycznej, o czym niżej). Idealnie, jeśli masz oba rodzaje NNW – komunikacyjne w razie wypadku drogowego oraz turystyczne w szerszym zakresie – one nie wykluczają się, a mogą wzajemnie uzupełniać.

Ubezpieczenie assistance – pomoc w razie awarii i innych kłopotów

Nawet sprawny samochód może odmówić posłuszeństwa setki kilometrów od domu – awaria silnika na autostradzie w Niemczech, przebita opona na górskiej drodze w Austrii, rozładowany akumulator po mroźnej nocy w Alpach czy kolizja na zatłoczonej obwodnicy Paryża. W takich sytuacjach ubezpieczenie assistance bywa na wagę złota. Auto Assistance to polisa zapewniająca organizację i pokrycie kosztów różnych usług pomocowych w podróży. Typowy pakiet assistance oferuje m.in.: naprawę na miejscu lub holowanie pojazdu w razie awarii lub wypadku, samochód zastępczy, transport kierowcy i pasażerów (np. do hotelu lub do kraju), pokrycie kosztów noclegu gdy auto unieruchomione, pomoc w przypadku rozładowanego akumulatora, braku paliwa, zgubienia kluczyków, a nawet wsparcie informacyjne czy tłumacza. Zakres jest różny w zależności od wariantu – od podstawowego (holowanie tylko na krótkim dystansie, ograniczone usługi) po rozszerzony (obejmujący praktycznie każdy scenariusz).

Jeśli planujesz dalszą podróż samochodem za granicę, upewnij się, że masz wykupione auto assistance obowiązujące za granicą. Często kierowcy myślą, że nie potrzebują assistance, bo „auto jest nowe i na gwarancji” lub „przecież mam AC”. Jednak gwarancja producenta może nie zapewnić transportu z zagranicy, a autocasco owszem pokryje szkody, ale to assistance zorganizuje całą logistykę pomocy na drodze. Bez assistance w razie awarii możesz być zmuszony samodzielnie organizować lawetę i ponieść jej koszt z własnej kieszeni. Dla zobrazowania – holowanie pojazdu z autostrady we Francji czy Włoszech na odległość kilkudziesięciu kilometrów to wydatek rzędu kilkuset euro, nie wspominając o kosztach dalszego transportu do Polski. Dobre assistance sprawi, że jedno połączenie telefoniczne uruchomi całą machinę pomocy, a ubezpieczyciel pokryje rachunki zgodnie z umową.

Podobnie jak w przypadku AC, sprawdź terytorium i warunki swojego assistance. Czy na pewno obowiązuje ono poza Polską? Wiele polis dodawanych „gratis” do OC ma ograniczony zasięg terytorialny (np. tylko Polska, albo Polska + kraje ościenne) lub ograniczony zakres usług. Na rynku są różne warianty: mini assistance (często darmowe, zapewnia jedynie holowanie do 50 km i drobną pomoc), standard (holowanie np. do 200 km, podstawowe usługi) i assistance premium (holowanie bez limitu kilometrów, auto zastępcze na długi okres, noclegi, transport do kraju, itp.). Upewnij się, że Twój wariant uwzględnia potrzeby długiej podróży: najlepiej nielimitowane lub wysokie limity holowania, samochód zastępczy na wypadek poważnej awarii, organizację noclegów dla całej rodziny, i powrót do kraju dla Ciebie oraz pasażerów, gdyby auto nie dało się szybko naprawić. Jeśli obecna polisa assistance jest niewystarczająca, rozważ dokupienie krótkoterminowego assistance na czas wyjazdu (wiele firm oferuje np. 7, 15 lub 30-dniowe pakiety assistance dla wyjeżdżających za granicę.

Zwróć również uwagę na ograniczenia – np. niektóre firmy nie obejmują assistance pojazdów starszych niż określony wiek (często 10 lub 15 lat) (). Jeśli masz starszy samochód, sprawdź w OWU, czy nie ma wyłączenia. Ważny jest też limit kosztów: w niektórych polisach zamiast limitu kilometrów holowania jest limit kwotowy (np. pokrycie kosztów do 500 euro) – upewnij się, że to wystarczy na ewentualną trasę. Warto też wiedzieć, że assistance często zapewnia pomoc informacyjną i prawną – np. infolinię, gdzie uzyskasz poradę co robić po wypadku, pomoc w tłumaczeniu rozmowy z mechanikiem, a czasem nawet pokrycie kosztów usług tłumacza czy prawnika za granicą (w wariantach premium). To wszystko może okazać się bezcenne w sytuacji kryzysowej w obcym kraju.

Jak skorzystać z assistance? Jeśli masz wykupioną taką polisę, przed wyjazdem zanotuj sobie (lub dodaj w telefonie) numer telefonu do centrum alarmowego swojego ubezpieczyciela. W razie awarii lub wypadku za granicą, nie naprawiaj auta na własną rękę bez kontaktu z ubezpieczycielem – zadzwoń pod numer assistance i postępuj według instrukcji. Zwykle dyspozytor pokieruje Cię: może wysłać lokalną pomoc drogową, zorganizuje hotel lub auto zastępcze, poinformuje, co dalej. Niektóre firmy wymagają akceptacji kosztów przed podjęciem działań, więc zawsze najpierw skontaktuj się z nimi, chyba że sytuacja zagraża życiu i musisz działać natychmiast (np. ewakuacja z miejsca wypadku). Pamiętaj też, aby zabierać w podróż dokument potwierdzający posiadanie assistance (lub przynajmniej numer polisy) – czasami pomoc drogowa może o to zapytać, choć najczęściej wystarczy sama weryfikacja w centrali.

Podsumowując, assistance to Twój anioł stróż w podróży samochodem. Zapewnia spokój ducha, że nie utkniesz sam na poboczu daleko od domu. Dla pełni ochrony najlepiej mieć assistance w pakiecie z OC/AC (często wychodzi taniej) ale jeśli dotąd go nie posiadasz – rozważ dokupienie przed wyjazdem.

Ubezpieczenie turystyczne – zdrowie, NNW i inne polisy dla podróżnych

Omówiliśmy już ubezpieczenia dotyczące samego pojazdu. Jednak wyjazd samochodowy to nie tylko jazda – to także pobyt za granicą i związane z nim ryzyka dla Ciebie i Twoich bliskich. Wypadek może przydarzyć się również poza samochodem: choroba, kontuzja na stoku narciarskim, uraz podczas uprawiania sportu, czy chociażby zwykłe zatrucie pokarmowe na wakacjach. Dlatego obok polis komunikacyjnych warto mieć ubezpieczenie turystyczne, które chroni zdrowie i życie podróżnych oraz ich bagaż.

Ubezpieczenie kosztów leczenia (KL) i ratownictwa

Podstawowym elementem polisy turystycznej jest ubezpieczenie kosztów leczenia za granicą (KL). Zapewnia ono pokrycie wydatków na leczenie w razie nagłego zachorowania lub nieszczęśliwego wypadku za granicą. W ramach KL ubezpieczyciel zapłaci za wizyty lekarskie, badania, zabiegi ambulatoryjne, pobyt w szpitalu, operacje – aż do sumy ubezpieczenia określonej w polisie. Dodatkowo standardem jest pokrycie kosztów akcji ratowniczej (np. w górach) oraz transportu medycznego – zarówno transportu do najbliższej placówki, jak i transportu powrotnego do Polski (repatriacji medycznej), jeśli stan zdrowia tego wymaga.

Dlaczego jest to tak ważne? Koszty leczenia za granicą potrafią być astronomiczne w porównaniu z Polską. W krajach, gdzie opieka zdrowotna nie jest w pełni bezpłatna, nawet drobna interwencja może słono kosztować. Przykładowo, doba pobytu w szpitalu za granicą to wydatek rzędu kilkuset do ponad tysiąca euro – w Hiszpanii około 1633 zł, w Grecji ~1412 zł, a w Chorwacji ok. 669 zł za dzień. To tylko koszty samej hospitalizacji, bez zabiegów. Jeśli potrzebna będzie poważniejsza pomoc, kwoty rosną. Allianz podaje, że kilkudniowa hospitalizacja czy operacja za granicą to ogromny wydatek, którego EKUZ nie pokryje.

Wypadki na stokach narciarskich są dobrym przykładem, jak koszty leczenia mogą zaskoczyć: w Szwajcarii leczenie kontuzji ręki i nogi może kosztować nawet 17 000 euro, w Czechach ponad 2 000 euro, na Słowacji 1 300–1 700 euro, a we Włoszech około 22 000 euro (np. skomplikowany uraz kolana). We Francji przypadek złamanych żeber wraz z transportem medycznym i powrotem do kraju wygenerował rachunek ~11 000 euro. To kwoty, które dla nieubezpieczonego turysty byłyby druzgocące finansowo. Jeszcze droższe bywa ratownictwo – transport helikopterem z miejsca wypadku w górach czy sam przelot sanitarny do Polski potrafią kosztować kilkanaście tysięcy euro. Na przykład w Turcji sam medyczny transport powietrzny (tzw. „air ambulance”) to koszt ~17 000 euro. Te liczby pokazują jasno: ubezpieczenie kosztów leczenia z wysoką sumą gwarancyjną jest absolutnie kluczowe przy każdym zagranicznym wyjeździe.

Wiele osób polega wyłącznie na EKUZ (Europejskiej Karcie Ubezpieczenia Zdrowotnego), jadąc do krajów UE/EFTA. Owszem, EKUZ warto mieć – zapewnia dostęp do publicznej opieki zdrowotnej w krajach UE na zasadach takich jak dla obywateli danego kraju. Ale trzeba pamiętać o licznych ograniczeniach karty EKUZ. Po pierwsze, EKUZ działa tylko w publicznych placówkach i tylko w krajach UE/EFTA – nie przyda się np. w Turcji, Egipcie czy nawet popularnej wśród Polaków Tunezji . Po drugie, nawet w Europie nie pokrywa wszystkiego – jeśli w danym kraju pacjenci muszą współpłacić za pewne świadczenia (np. wizytę u specjalisty, przejazd karetką, leki na receptę, założenie gipsu itp.), to Ty z EKUZ też będziesz musiał zapłacić tę część kosztów. EKUZ nie pokrywa również transportu medycznego do Polski ani ewentualnego przewozu zwłok w razie najgorszego scenariusza. Te najbardziej kosztowne elementy (repatriacja medyczna czy akcja poszukiwawcza w górach) są poza zakresem karty. Dlatego polisa turystyczna z KL i ratownictwem jest niezbędna, nawet jeśli masz EKUZ. Ubezpieczenie turystyczne uzupełnia luki – działa w placówkach prywatnych, pokrywa udział własny pacjenta, organizuje transport do kraju, a także zapewnia całodobowe wsparcie assistance (np. infolinię medyczną, pomoc tłumacza medycznego) podczas pobytu.

Przy wyborze sumy ubezpieczenia kosztów leczenia warto kierować się destynacją wyjazdu. Na wyjazdy europejskie zaleca się sumy rzędu co najmniej 30 000–50 000 euro, ale im więcej tym lepiej (np. 100 000 euro). Jeśli planujesz podróż samochodem dalej (np. do Azji Mniejszej czy Afryki Północnej), rozważ jeszcze wyższe sumy lub polisy „bez limitu” w zakresie leczenia, o ile dostępne. Dla przykładu, średni koszt akcji ratunkowej i hospitalizacji nieubezpieczonego narciarza w alpejskim kraju potrafi sięgnąć setek tysięcy złotych, więc sumy rzędu 200–300 tys. zł (czyli 50–70 tys. euro) nie są przesadą na zimowy wyjazd w góry. Z kolei w krajach takich jak USA (choć tam raczej autem z Polski nie dotrzesz) standardem są sumy milionowe z uwagi na gigantyczne koszty opieki zdrowotnej.

Ubezpieczenie NNW (następstw nieszczęśliwych wypadków)

Drugim filarem polisy podróżnej jest NNW turystyczne, czyli od następstw nieszczęśliwych wypadków w życiu prywatnym podczas podróży. Działa ono podobnie jak wspomniane wcześniej NNW komunikacyjne, ale obejmuje szerszy zakres – wszystkie wypadki, jakim możesz ulec na wyjeździe (poza wyłączeniami typu sporty wysokiego ryzyka, jeśli ich nie rozszerzysz). NNW zapewnia wypłatę świadczenia pieniężnego w razie doznania trwałego uszczerbku na zdrowiu (np. % sumy ubezpieczenia za każdy procent uszczerbku) lub określonej kwoty w razie śmierci ubezpieczonego. Kwoty te z reguły nie są bardzo wysokie (często suma NNW to 10–20 tys. euro, a w przypadku śmierci np. 5 tys. euro dla rodziny), ale stanowią pewne zabezpieczenie finansowe.

Dlaczego warto mieć NNW? Bo nawet jeśli koszty leczenia pokryje polisa KL, to po powrocie do zdrowia możesz potrzebować dodatkowych środków – na rehabilitację, dostosowanie domu po wypadku, czy po prostu jako rekompensatę za trwały uszczerbek. NNW z polisy turystycznej wypłacane jest niezależnie od kosztów leczenia, często w formie procentowej (np. 1% sumy ubezpieczenia za 1% uszczerbku według orzeczenia lekarza orzecznika). Przykład: jeśli masz sumę 100 tys. zł i doznałeś 10% trwałego uszczerbku (np. ograniczenie ruchomości kończyny), dostaniesz 10 tys. zł odszkodowania z NNW. Kwota ta może być większa, jeśli uszczerbek poważniejszy lub, niestety, w razie zgonu (wtedy uposażeni dostają np. 100% sumy).

W kontekście wyjazdów zimowych warto zwrócić uwagę, czy NNW obejmuje wypadki podczas jazdy na nartach/snowboardzie, bo niektórzy ubezpieczyciele traktują je jako sporty amatorskie (wtedy standardowo są objęte), a inni jako podwyższone ryzyko (wtedy wymagają wykupienia rozszerzenia „sporty zimowe”). Z kolei latem, jeśli planujesz np. nurkowanie, wspinaczkę, sporty motorowodne – upewnij się, że polisa to obejmuje (czasem trzeba dokupić opcję sportów ekstremalnych). Generalnie NNW jest tanim dodatkiem, a daje dodatkową ochronę życia i zdrowia – dlatego warto go nie pomijać przy zakupie ubezpieczenia podróżnego.

OC w życiu prywatnym za granicą

Bardzo przydatnym (choć często zapominanym) elementem ubezpieczenia turystycznego jest ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej w życiu prywatnym za granicą. Ta klauzula chroni Ciebie finansowo, jeśli to Ty wyrządzisz komuś szkodę podczas wyjazdu, ale nie w związku z ruchem pojazdu (bo to pokrywa OC komunikacyjne), tylko w sytuacjach życia codziennego. Przykładowo: na stoku narciarskim niechcący wpadasz na innego narciarza i łamiesz mu rękę – poszkodowany żąda od Ciebie pokrycia kosztów leczenia i zadośćuczynienia. Albo Twoje dziecko podczas zwiedzania strąca cenny eksponat w muzeum w Wiedniu, albo jadąc hulajnogą elektryczną potrącisz pieszego. Takie prywatne OC (OC turystyczne) pokryje roszczenia osób trzecich za szkody osobowe i materialne, które spowodujesz Ty lub Twoi bliscy podczas podróży. W krajach zachodnich odszkodowania mogą być bardzo wysokie, więc posiadanie takiej ochrony jest niezwykle cenne – chroni Twój portfel przed cudzymi roszczeniami.

OC w życiu prywatnym bywa częścią pakietu turystycznego lub opcją dodatkowo płatną. Zazwyczaj sumy gwarancyjne wynoszą od 50 tys. do nawet 200–300 tys. euro. Warto mieć przynajmniej kilkadziesiąt tysięcy euro OC, zwłaszcza jadąc na narty (gdzie łatwo wyrządzić komuś poważną krzywdę – np. zderzenie na stoku skutkujące złamaniami). W niektórych krajach, np. we Włoszech, ubezpieczenie OC dla narciarzy jest wręcz obowiązkowe na stokach – posiadanie polisy OC w życiu prywatnym w ramach ubezpieczenia podróżnego spełnia ten wymóg. Pamiętaj, że OC prywatne nie zadziała, jeśli szkoda powstała w związku z używaniem pojazdu mechanicznego – tu zawsze wchodzi OC komunikacyjne. Natomiast pokryje np. szkody wyrządzone rowerem, na stoku, w hotelu, itp. To naprawdę przydatny komponent, który często kosztuje grosze ekstra, a daje spokój ducha, że nie wrócisz z wakacji z długiem wobec poszkodowanych osób.

Ubezpieczenie bagażu i sprzętu sportowego

Planując dłuższy wyjazd autem, zwykle zabieramy sporo bagażu, w tym cenny sprzęt (np. narty, snowboard, rowery, elektronika, kamera itp.). Niestety, na wakacjach zdarzają się kradzieże i zagubienie bagażu. Ubezpieczenie bagażu ochroni Cię finansowo, gdy Twój dobytek zostanie ukradziony, zniszczony w wyniku zdarzeń losowych (np. pożaru, wypadku) lub zaginie podczas transportu (np. jeśli podróżujesz promem, pociągiem na części trasy, itp.). W kontekście podróży samochodem, szczególnie częste są kradzieże z aut – np. włamanie do samochodu na parkingu turystycznym. Warto wiedzieć, że standardowe autocasco często nie obejmuje rzeczy osobistych skradzionych z pojazdu (chyba że wykupiłeś dodatkową klauzulę wyposażenia dodatkowego/bagażu w AC). Natomiast polisa turystyczna z ubezpieczeniem bagażu może pokryć takie straty, o ile oczywiście dołożysz starań, by bagaż był należycie zabezpieczony (np. nie pozostawiaj wartościowych rzeczy na widoku w aucie – bo ubezpieczyciel może odmówić wypłaty przy rażącym niedbalstwie).

Standardowo ubezpieczenie bagażu obejmuje także sprzęt sportowy zabrany na wyjazd, ale często do pewnego limitu. Jeśli więc wieziesz narty, deskę snowboardową czy drogi wózek dziecięcy, upewnij się, że suma ubezpieczenia bagażu jest wystarczająca i że polisę rozszerzono o sprzęt sportowy o wysokiej wartości (niektórzy ubezpieczyciele wymagają dodatkowej składki za drogi sprzęt). W razie kradzieży czy zniszczenia – otrzymasz odszkodowanie odpowiadające wartości utraconych rzeczy (z uwzględnieniem amortyzacji, zgodnie z OWU). Co ważne, polisa turystyczna chroni bagaż nie tylko w samochodzie, ale i w innych miejscach na wyjeździe (np. w hotelowej przechowalni bagażu, w pociągu, na lotnisku jeśli łączysz różne środki transportu).

Podsumowując ubezpieczenie turystyczne: Jadąc za granicę, zadbaj nie tylko o samochód, ale i o siebie. Pakiet turystyczny zwykle można dostosować do potrzeb – wybierz koszty leczenia (KL) z wysokim limitem, ratownictwo i transport do kraju, NNW podróżne, OC w życiu prywatnym oraz bagaż. Taka kompleksowa polisa zapewni pełną ochronę podczas zimowych i letnich aktywności. Co ważne, polisę turystyczną można kupić nawet na ostatnią chwilę, online, tuż przed wyjazdem (choć lepiej nie odkładać, aby na spokojnie przeczytać warunki) (). Oferty są bardzo różnorodne i konkurencyjne, więc bez trudu znajdziesz pakiet idealny dla siebie – czy to na weekendowy wypad, czy na miesięczną objazdówkę.

Przykładowe scenariusze z życia kierowców i podróżnych

Aby lepiej uzmysłowić znaczenie poszczególnych ubezpieczeń, przyjrzyjmy się kilku praktycznym sytuacjom, które mogą przydarzyć się podczas zagranicznych wojaży samochodem. Te przykłady pomogą zrozumieć, jak polisy działają w realnych zdarzeniach – i jak ich brak może skomplikować życie.

Scenariusz 1: Stłuczka na autostradzie podczas letniego urlopu

Pan Marek wraz z rodziną wybrał się samochodem na wakacje do Chorwacji. Na autostradzie w Austrii zagapił się na znak drogowy i na chwilę zdekoncentrował, w wyniku czego najechał na tył innego samochodu. Na szczęście nikomu nic poważnego się nie stało, ale oba pojazdy zostały uszkodzone – w aucie poszkodowanego zarysowany zderzak i wybita tylna szyba, a samochód pana Marka z pogiętą maską, chłodnicą i rozbitymi lampami.

Jak zadziałały ubezpieczenia? OC pana Marka pokryło szkody w pojeździe poszkodowanego – a więc naprawę zderzaka i wymianę szyby u Austriaka, na kwotę ok. 2000 euro. Gdyby Marek nie miał ważnego OC (czego na szczęście dopełnił), musiałby zapłacić te 2000 euro z własnej kieszeni i jeszcze groziłaby mu kara za brak OC. Zielona Karta nie była wymagana w Austrii, bo polskie OC jest tam honorowane bez dodatkowych dokumentów, więc sam numer polisy i krajowa naklejka PL na aucie wystarczyły. Pan Marek i sprawca, i poszkodowany spisali na miejscu wspólne oświadczenie o zdarzeniu drogowym (druk Europejskiego Oświadczenia, który Marek przezornie wydrukował przed wyjazdem w wersji dwujęzycznej). Dzięki temu poszkodowany mógł szybko zgłosić szkodę z OC sprawcy do przedstawiciela polskiego ubezpieczyciela w Austrii. Policji nie musieli wzywać, bo w Austrii przy drobnych kolizjach bez rannych nie ma takiego obowiązku – wystarczy spisane oświadczenie.

Co z samochodem pana Marka? Tutaj do gry weszło jego Autocasco i assistance. Ponieważ własne auto Marka doznało poważnej szkody, a dalsza jazda nim była niemożliwa (wyciek płynu chłodniczego, uszkodzone światła), Marek zadzwonił na infolinię assistance. Ubezpieczyciel zorganizował lawetę, która odholowała auto do pobliskiego warsztatu. Na miejscu okazało się, że naprawa potrwa co najmniej kilka dni ze względu na konieczność sprowadzenia części. Ponieważ rodzina Marka miała wykupione rozszerzone assistance, firma ubezpieczeniowa zapewniła im samochód zastępczy na 5 dni, aby mogli kontynuować podróż lub dojechać do celu wakacji. Dodatkowo zaoferowano opłacenie hotelu na 2 noce, gdyby chcieli poczekać na naprawę (Marek zdecydował, że pojadą zastępczym autem dalej do Chorwacji, a po powrocie do Austrii odbiorą swój samochód). Autocasco pokryło koszty naprawy pojazdu pana Marka w warsztacie (szacowane na ok. 8 tys. zł), a ponieważ naprawa nie mogła być ukończona przed końcem wakacji, ubezpieczyciel w ramach AC i assistance zorganizował transport naprawionego auta do Polski (lub ewentualnie transport do kraju na lawecie, gdyby naprawa się opóźniła). Rodzina szczęśliwie kontynuowała urlop, a formalności ze szkodą zostały załatwione niemal w całości przez ubezpieczyciela. Gdyby Marek nie miał AC ani assistance, musiałby z własnej kieszeni pokryć holowanie samochodu, wynajem auta zastępczego i naprawę – co łącznie mogłoby wynieść kilkanaście tysięcy złotych, nie licząc straconego czasu i stresu. Ten przykład pokazuje, że nawet drobna chwila nieuwagi za kierownicą za granicą może nas słono kosztować bez odpowiednich polis.

Scenariusz 2: Wypadek na stoku narciarskim w Alpach

Pani Anna wybrała się ze znajomymi na narty do Francji (region Savoie w Alpach). Jazda pierwszego dnia była wspaniała aż do popołudnia, gdy Anna, będąc nieco zmęczona, zaliczyła niefortunny upadek na stoku. Doznała bolesnej kontuzji – złamała dwa żebra i mocno potłukła biodro. Ratownicy narciarscy zostali wezwani na miejsce wypadku. Ponieważ Anna była ubezpieczona (miała wykupione ubezpieczenie turystyczne narciarskie), nie musiała obawiać się o koszty akcji ratunkowej – polisa pokrywała ratownictwo górskie. Annę przetransportowano toboganem (saniami) do punktu medycznego na stoku, a stamtąd karetką do szpitala w dolinie.

W szpitalu wykonano badania (RTG, USG) i zatrzymano Annę na obserwacji przez 3 dni, by monitorować ewentualne powikłania po złamaniu żeber. Rachunek za te usługi medyczne we Francji wyniósł kilka tysięcy euro – sama doba hospitalizacji to ok. 450 euro, do tego diagnostyka i leki. Ubezpieczenie kosztów leczenia pokryło te wydatki w całości. Co więcej, polisa organizowała również transport medyczny do Polski po ustabilizowaniu stanu zdrowia. Anna mogła co prawda wrócić busem ze znajomymi, ale lekarze zalecili, by leciała samolotem na leżąco z asystą medyczną ze względu na ból. Jej ubezpieczenie w pakiecie assistance podróżnego zapewniło przelot sanitarny z Francji do Polski (w specjalnej pozycji leżącej na noszach w samolocie rejsowym, tzw. transport sanitarny na noszach, który kosztował ok. 10 tys. euro wraz z eskortą medyczną). Wszystko to zostało pokryte z polisy, łącznie z przewozem z polskiego lotniska do domu ambulansem. Gdyby Anna nie wykupiła ubezpieczenia turystycznego, EKUZ pokryłby jedynie część kosztów leczenia, a za transport powrotny do kraju musiałaby zapłacić sama (wspomniane 10 tys. euro za nosze w samolocie). Trudno sobie wyobrazić, by przeciętnego turystę było stać na wyłożenie ~50 tys. zł na taki cel z własnej kieszeni.

Warto dodać, że polisa Anny zawierała również OC w życiu prywatnym. W tym przypadku wypadek dotyczył tylko jej samej, ale gdyby to ona spowodowała zderzenie z innym narciarzem, jej OC pokryłoby koszty leczenia poszkodowanego i ewentualne odszkodowanie. Coraz więcej narciarzy jest świadomych tego ryzyka – zwłaszcza że statystyki wskazują, iż średnio 50 Polaków dziennie ulega wypadkom na zagranicznych stokach zimą. Najczęściej incydenty zdarzają się we Włoszech i Austrii, gdzie jeździ najwięcej rodaków. Wiele z tych wypadków wiąże się z kosztami leczenia od kilkuset do kilku tysięcy euro, a poważniejsze przypadki (jak kręgosłup czy głowa) mogą generować dziesiątki tysięcy euro kosztów. Dlatego tak istotne jest posiadanie zarówno KL, jak i OC – by chronić siebie i innych.

Scenariusz 3: Awaria samochodu zimą w górach

Rodzina Kowalskich planowała ferie zimowe w Zakopanem, ale postanowili po drodze zahaczyć o wizytę u znajomych w Czechach i kilka dni na nartach w Słowacji. Samochód – kilkuletni van – spisywał się dotąd bez zarzutu. Niestety, podczas podjazdu pod zaśnieżony przełęcz w słowackich Tatrach, auto nagle straciło moc. Próby ponownego odpalenia silnika nie dały rezultatu. Utknęli na poboczu w zimowy wieczór, z dwójką dzieci na pokładzie, kilkanaście kilometrów od najbliższej miejscowości. Na szczęście Kowalscy mieli wykupione assistance, więc ojciec rodziny zadzwonił na infolinię pomocy.

Dzięki temu w ciągu 40 minut przyjechał lokalny mechanik wysłany przez ubezpieczyciela. Okazało się, że zamarzło paliwo (diesel) w filtrze z powodu wyjątkowo niskiej temperatury, co unieruchomiło pojazd. Mechanik na miejscu podgrzał filtr i dolał depresator, ale stwierdził też, że akumulator jest na wyczerpaniu. Zalecił odholowanie auta do warsztatu w miasteczku, aby sprawdzić, czy nie doszło do uszkodzeń. Ubezpieczenie assistance pokryło holowanie do warsztatu oddalonego o 25 km (limit wynosił 50 km, więc było w ramach). Ponieważ naprawa (wymiana filtra paliwa i akumulatora) miała potrwać do następnego dnia, assistance zorganizowało nocleg dla całej rodziny w pensjonacie (ubezpieczyciel opłacił dwie pokoje ze śniadaniem). Co więcej, polisa gwarantowała też, że jeśli naprawa przeciągnie się powyżej 24h, ubezpieczyciel pokryje koszty kontynuacji podróży innym środkiem transportu lub wynajmie samochód zastępczy. Ostatecznie rano następnego dnia auto było gotowe – Kowalscy mogli je odebrać i ruszyć dalej.

Gdyby nie mieli assistance, ta sytuacja byłaby bardzo trudna: szukanie pomocy na własną rękę, bariera językowa i stres, a do tego wydatki – za holowanie (ok. 100 euro), za hotel (powiedzmy 4 osoby ~80 euro), za szybkie serwisowanie poza planem (kilkaset złotych). Dzięki ubezpieczeniu wszystko odbyło się sprawnie i bez dodatkowych kosztów. Morał: zimą awarie zdarzają się częściej (np. problemy z akumulatorem, paliwem, układem chłodzenia) – dlatego jadąc samochodem w góry, assistance to prawdziwy ratunek.

Scenariusz 4: Brak polisy – gorzka lekcja

Na koniec króciutki przykład ku przestrodze. Młode małżeństwo, Ania i Tomek, wybrało się własnym autem na spontaniczny wypad do Włoch. Ponieważ wyjazd organizowali na szybko, zrezygnowali z wykupienia ubezpieczenia turystycznego, myśląc „mamy EKUZ, damy radę, przecież nic się nie stanie”. Niestety, pech chciał, że Tomek doznał ostrego ataku wyrostka robaczkowego we Florencji. Konieczna była natychmiastowa operacja. Włosi w szpitalu publicznym wykonali zabieg, jednak EKUZ pokrył tylko część kosztów – musieli zapłacić za leki, specjalne żywienie i opiekę pooperacyjną (we Włoszech publiczna służba zdrowia nie jest w 100% bezpłatna dla pacjenta). Łącznie do zapłaty było około 600 euro. Dodatkowo Ania musiała przedłużyć pobyt w hotelu na czas rekonwalescencji męża i przełożyć powrót o tydzień – to kolejne wydatki, bo ich plan urlopu został wywrócony do góry nogami. Gdyby mieli ubezpieczenie podróżne, te koszty pokryłaby polisa, łącznie z organizacją transportu Tomka do Polski jeśli byłby potrzebny. Zaoszczędzili kilkadziesiąt złotych, a stracili kilka tysięcy.

Ta sytuacja uświadomiła im (i miejmy nadzieję także czytelnikom), że nie warto ryzykować wyjazdu bez ubezpieczenia. Choćby nie wiem jak bardzo wydawało się, że „mnie to nie spotka” – przypadki chodzą po ludziach. Lepiej wydać kilkanaście złotych dziennie na kompleksową polisę i mieć opiekę oraz wsparcie, niż potem stresować się w obcym kraju i martwić rachunkami.

Praktyczne wskazówki przy zakupie polis przed wyjazdem

Kupując ubezpieczenia na zagraniczny wyjazd samochodem, zwróć uwagę na kilka kluczowych kwestii, które pomogą Ci dobrać najlepszą ochronę i uniknąć rozczarowań przy ewentualnej szkodzie:

• Sumy ubezpieczenia i limity kosztów: Upewnij się, że wybrane sumy gwarancyjne są wystarczające. Dla kosztów leczenia za granicą rekomenduje się minimum 30 000 € w Europie, ale lepiej 50–100 000 € (a przy wyjazdach narciarskich nawet więcej). Limit kosztów ratownictwa górskiego czy transportu medycznego powinien być jak najwyższy (w dobrych polisach jest bez limitu w ramach sumy KL). Sprawdź również limity holowania w assistance (np. co najmniej 100 km, a najlepiej bezlimitowe w Europie) oraz sumę OC w życiu prywatnym (minimum kilkadziesiąt tysięcy euro). Sumy NNW dostosuj do własnych potrzeb – pomyśl, jaka kwota byłaby realną pomocą po ciężkim wypadku (np. 50 000 zł).
• Zakres terytorialny ochrony: To bardzo ważne, by polisy obejmowały wszystkie kraje, do których się wybierasz, i przez które przejeżdżasz. Sprawdź dokładnie zapisy: czy autocasco i assistance działają w całej Europie (i ewentualnie Azji, jeśli jedziesz np. do Turcji). Dla polisy turystycznej „Europa” u większości ubezpieczycieli obejmuje również kraje basenu Morza Śródziemnego (np. Maroko, Tunezję, Izrael, Turcję) – ale warto to potwierdzić. Jeśli planujesz jechać nietypową trasą, upewnij się, że żaden kraj tranzytowy nie wyłamuje się spod ochrony. Pamiętaj o kwestii Zielonej Karty i ubezpieczeń granicznych opisanej wyżej – to także kwestia terytorium działania Twojego OC. Nigdy nie zakładaj, że „jakoś to będzie” – lepiej dopytać ubezpieczyciela niż zostać bez ochrony w państwie, w którym akurat Cię spotkało nieszczęście.
• Wyłączenia odpowiedzialności: Koniecznie zajrzyj do OWU (Ogólnych Warunków Ubezpieczenia) każdej polisy i przeczytaj listę wyłączeń, czyli sytuacji, w których ubezpieczyciel może odmówić wypłaty. Do najczęstszych wyłączeń należą: prowadzenie pojazdu pod wpływem alkoholu lub narkotyków (polisa nie zadziała, jeśli spowodujesz wypadek po pijanemu), rażące niedbalstwo (np. zostawienie kluczyków w aucie i kradzież – AC może nie wypłacić), uczestnictwo w bójkach, zamieszkach, aktach terroryzmu lub wojny (standardowo brak ochrony w takich sytuacjach, choć można wykupić specjalne rozszerzenia, ale raczej nie dotyczy to zwykłych wyjazdów turystycznych), choroby przewlekłe (wiele polis turystycznych nie pokrywa powikłań chorób przewlekłych, np. zawału u osoby z chorobą serca, chyba że wykupisz dodatkową opcję „choroby przewlekłe”), sporty ekstremalne (ubezpieczyciel może zdefiniować pewne aktywności jako wysokiego ryzyka – jeśli planujesz np. off-road 4x4 w górach, nurkowanie głębinowe, skoki spadochronowe czy wspinaczkę, sprawdź czy nie są wyłączone i rozważ dokupienie klauzuli). W kontekście wyjazdu samochodem w zimie – upewnij się, że jazda na nartach/snowboardzie nie jest wyłączona (zwykle nie jest, trzeba tylko często zaznaczyć opcję „sporty zimowe”). Uważaj też na limit wysokości n.p.m., jeśli wybierasz się wysoko w góry – czasem ubezpieczenia standardowe działają do np. 3000 m n.p.m., powyżej trzeba rozszerzenia.
• Assistance – szczegóły usługi: W polisach assistance drogowego sprawdź dokładnie: jaki jest limit holowania (min. 100 km, idealnie bez limitu w kraju docelowym, bo np. we Francji odległości do rodzimych granic są duże), czy zapewnia samochód zastępczy (i na ile dni), zakwaterowanie (na ile nocy i do jakiej kwoty za osobę), transport pasażerów (czy np. pokryje bilety powrotne do domu, jeśli auto zostanie w serwisie), pomoc kierowcy zastępczego (czasem jest opcja, że ubezpieczyciel przysyła kierowcę, jeśli Ty np. złamiesz rękę i nie możesz prowadzić – cenna opcja w dalszych podróżach). Dopytaj też o język obsługi – większość assistance ma polskojęzyczną infolinię czynną 24h, ale potwierdź to. I koniecznie miej ten numer zawsze pod ręką.
• Franszyzy i udział własny: Sprawdź, czy polisa nie zawiera tzw. franszyzy integralnej (minimalnego progu szkody, poniżej którego nic nie dostaniesz) lub franszyzy redukcyjnej/udziału własnego (części kosztów, którą pokrywasz sam). Np. jeśli ubezpieczenie bagażu ma franszyzę 100 zł, to przy stracie rzeczy o wartości 80 zł nic nie dostaniesz. Jeśli autocasco ma udział własny 500 zł, a szkoda wyniesie 1000 zł, to dostaniesz 500 zł (resztę sam pokryjesz). Lepiej wybierać polisy bez takich zapisów lub z niskimi franszyzami, chyba że świadomie zgadzasz się na udział własny w zamian za niższą cenę.
• Dokumenty i numery kontaktowe: To już kwestia praktyczna – przed wyjazdem przygotuj zestaw dokumentów i informacji. Wydrukuj (lub miej elektronicznie) swoją polisę OC/AC (najlepiej też Zieloną Kartę, jeśli wymagana), polisy turystycznej i assistance. Zanotuj numery polis i numery alarmowe do ubezpieczycieli (osobny do assistance drogowego, osobny do centrum alarmowego medycznego). Dobrze jest też mieć europejski formularz wspólnego oświadczenia o zdarzeniu drogowym w samochodzie () – jest on dostępny online w wielu językach, wydrukuj wersję dwujęzyczną (polsko-angielską lub polsko-niemiecką, w zależności gdzie jedziesz). W razie stłuczki bardzo to ułatwi spisanie oświadczenia na miejscu w języku zrozumiałym dla obu stron. Pamiętaj również o karcie EKUZ – wyrób ją (jest darmowa) i zabierz ze sobą, będzie uzupełnieniem polisy zdrowotnej.
• Zniżki pakietowe i porównanie ofert: Na koniec rada ekonomiczna – często opłaca się kupić polisy w pakiecie. Firmy ubezpieczeniowe oferują zniżki, gdy razem bierzesz OC, AC i assistance, albo gdy u tego samego ubezpieczyciela kupujesz polisę turystyczną. Warto porównać oferty w porównywarce ubezpieczeń online, aby wybrać najkorzystniejszą. Zwróć jednak uwagę nie tylko na cenę, ale przede wszystkim na zakres ochrony – najtańsza polisa to nie zawsze najlepsza polisa, jeśli ma symboliczne sumy ubezpieczenia czy wąski zakres. Staraj się znaleźć złoty środek między ceną a zakresem, a jeśli podróżujesz regularnie, rozważ polisy roczne (np. roczne assistance czy roczną polisę podróżną multi-trip), bo mogą być bardziej opłacalne.

Aktualne statystyki – szkody za granicą i koszty w liczbach

Dla lepszego zobrazowania skali ryzyka i potrzeby ubezpieczeń, przytaczamy kilka aktualnych danych i statystyk związanych z zagranicznymi podróżami Polaków samochodem:

• Wypadki drogowe z udziałem Polaków za granicą: Jak wspomnieliśmy na wstępie, polscy kierowcy każdego roku powodują ponad 60 tysięcy wypadków poza krajem. W 2023 r. liczba takich zdarzeń sięgnęła niemal 70 000 (). Oznacza to średnio blisko 190 wypadków każdego dnia z udziałem polskiego auta za granicą! To ogromna skala – pokazuje, że wypadki nie są wcale rzadkie. Najwięcej kolizji z winy Polaków ma miejsce w Niemczech i krajach sąsiednich (bo tam jeździmy najczęściej), ale przy rosnącej mobilności zdarzenia odnotowywane są w całej Europie.
• Wypadki na stokach i koszty leczenia: Według danych Europ Assistance, średnio 50 polskich turystów dziennie doznaje wypadku na zagranicznych stokach narciarskich w sezonie zimowym. Tylko w pierwszym kwartale (styczeń-marzec) notuje się ok. 4,5 tys. zgłoszeń od poszkodowanych polskich narciarzy za granicą. Najwięcej wypadków Polaków zdarza się we Włoszech (50% przypadków) i Austrii (30%). Koszty podstawowej pomocy lekarskiej przy urazie na stoku (wizyty, opatrunki, prześwietlenie) w krajach alpejskich wynoszą od 400 do 1500 euro, a bardziej skomplikowane przypadki (ratownictwo, operacje, transport medyczny) to dziesiątki, a nawet setki tysięcy złotych. Przykład: leczenie polskiej narciarki, która złamała oba nadgarstki w Kanadzie, kosztowało ponad 267 000 zł , a akcja ratunkowa i transport śmigłowcem rannego narciarza z Austrii – 81 000 zł. Te liczby jasno pokazują, jak niezbędne jest ubezpieczenie turystyczne przy wyjazdach na narty.
• Ile osób kupuje ubezpieczenie przed wyjazdem? Świadomość Polaków w kwestii ubezpieczeń podróżnych rośnie, ale wciąż sporo osób wyjeżdża bez ochrony. Z badania Allianz Partners Holiday Confidence Index 2024 wynika, że 34% Polaków nie planuje kupować ubezpieczenia turystycznego na letni wyjazd, najczęściej uważając, że ryzyko nieszczęścia jest znikome. Z kolei 38% deklaruje zakup jednorazowej polisy na wakacje, a 19% korzysta z polisy rocznej obejmującej wakacje. Można więc szacować, że łącznie ok. 57% podróżnych ma jakąś formę ubezpieczenia, a reszta ryzykuje wyjazd bez niego. Ciekawie wygląda sytuacja wśród narciarzy – inne badanie (przytoczone przez PIU/Aviva) wskazało, że ponad 80% Polaków wyjeżdżających zimą za granicę deklaruje posiadanie polisy. Zimą ludzie częściej się ubezpieczają (świadomość ryzyka na stokach jest spora), latem niestety część wciąż bagatelizuje potrzebę ubezpieczenia.
• Koszty akcji assistance za granicą: Firmy assistance publikują też ciekawe dane – np. Europ Assistance podawała, że latem częstymi zdarzeniami są awarie aut Polaków we Włoszech, Chorwacji i Hiszpanii, a holowanie auta z południa Europy do Polski może kosztować kilka tysięcy euro (zależy od dystansu). Transport lawetą na dystansie 1000 km to rząd wielkości 5–6 tys. zł. Inny przykład: koszt transportu medycznego samolotem sanitarnym z Egiptu do Polski po zawale serca turysty wyniósł ok. 20 tys. euro – całe szczęście pokryło to ubezpieczenie. Te statystyki pokazują, że nawet pojedyncze zdarzenie może przynieść gigantyczny koszt.
• Kary za brak OC i innych dokumentów za granicą: Choć każdy polski kierowca ma obowiązek mieć OC, warto wspomnieć dla pełni obrazu – w krajach UE kary za brak OC sięgają od kilkuset do kilkunastu tysięcy euro, a pojazd może zostać natychmiast odholowany na koszt właściciela. W Niemczech, jak już cytowaliśmy, jazda bez ubezpieczenia to przestępstwo. Ponadto np. we Włoszech kara za brak ważnego OC wynosi od 849 do 3396 euro (i konfiskata pojazdu do czasu okazania polisy). Te dane mają motywować, by nigdy nie zaniedbać obowiązkowego ubezpieczenia.

Statystyki te potwierdzają jedną rzecz: ubezpieczenia to nie zbędny luksus, lecz podstawowy element przygotowań do podróży. Wypadki i awarie się zdarzają, a odpowiednia polisa pozwala zminimalizować ich finansowe skutki.

Najczęstsze błędy i pułapki przy ubezpieczaniu się na wyjazdy zagraniczne

Mimo rosnącej świadomości, kierowcy i turyści wciąż popełniają pewne błędy przy wyborze lub korzystaniu z ubezpieczeń na wyjazd. Oto lista najczęściej spotykanych potknięć – warto się z nimi zapoznać, by samemu ich uniknąć:

• Brak ubezpieczenia turystycznego (lub zbyt niska ochrona): Najpoważniejszy błąd to w ogóle nie wykupienie polisy podróżnej, ewentualnie zadowolenie się tylko kartą EKUZ. Niestety, jak pokazuje życie, EKUZ nie załatwia wszystkiego, a koszty leczenia i transportu medycznego mogą wielokrotnie przewyższyć oszczędności na składce. Niektóre osoby wykupują też polisy z minimalnymi sumami (np. 10 tys. € KL), byle taniej – to również pułapka, bo taka kwota może nie wystarczyć nawet na drobną operację za granicą. Rozwiązanie: zawsze kupuj ubezpieczenie turystyczne dostosowane do planów wyjazdu. To niewielki ułamek kosztu wakacji, a może uratować Cię przed finansową katastrofą.
• Założenie, że polskie OC/AC działa wszędzie: Spora część kierowców nie sprawdza warunków swoich polis komunikacyjnych przed wyjazdem. Tymczasem, jak opisaliśmy, polskie OC nie jest uznawane w niektórych krajach (trzeba Zielona Karta lub ubezpieczenie graniczne), a AC może mieć wyłączenia terytorialne. Częsty błąd to wjechanie np. na Ukrainę czy do Tunezji bez Zielonej Karty – co skutkuje koniecznością kupna drogiego ubezpieczenia granicznego na miejscu, czasem po karczemnej awanturze z pogranicznikami. Jeszcze gorzej, gdy ktoś zapomni wziąć oryginału dokumentu OC/Zielonej Karty – wtedy nawet mając ważną polisę, może mieć problemy podczas kontroli. Rozwiązanie: zawsze upewnij się co do wymogów danego kraju. Wyrobienie Zielonej Karty nic nie kosztuje, a oszczędzi kłopotów. Sprawdź też OWU AC i ewentualnie zgłoś ubezpieczycielowi plan podróży (czasem trzeba to zrobić przy dalszych destynacjach). No i zabierz dokumenty ze sobą.
• Zostawianie zakupu polisy na ostatnią chwilę: Choć polisę turystyczną można kupić nawet w dniu wyjazdu, odkładanie wszystkiego na ostatni moment bywa ryzykowne. W pośpiechu łatwo przeoczyć ważny szczegół w warunkach, wybrać niewłaściwą opcję terytorialną lub zapomnieć dokupić np. sportów ekstremalnych. Albo – jak w przypadku Zielonej Karty – może fizycznie nie być czasu na jej zdobycie, jeśli przypomnimy sobie dzień przed wyjazdem. Rozwiązanie: zaplanować ubezpieczenia z wyprzedzeniem. Kilka dni czy tygodni przed podróżą porównaj oferty, przeczytaj OWU, zadaj pytania doradcy. Będziesz spokojniejszy, a i często ceny są lepsze (np. zniżki za wcześniejszy zakup). Polisy komunikacyjne (OC/AC/assistance) także przedłuż w terminie – nie dopuść do przerwy w OC ani nie jedź ze starą polisą AC, która nie obejmuje bieżącego wyjazdu.
• Nieczytanie OWU (Ogólnych Warunków Ubezpieczenia): To nagminne – kupujemy polisę „w ciemno”, nie zagłębiając się w szczegóły. Potem przychodzi rozczarowanie, że np. ubezpieczyciel nie pokrył kosztu helikoptera, bo w warunkach było wyłączenie, albo że bagaż w samochodzie nie był objęty, bo nie wykupiliśmy dodatkowej opcji. Rozwiązanie: poświęć godzinę na lekturę OWU kluczowych polis. Zwłaszcza części: zakres ubezpieczenia, wyłączenia, obowiązki ubezpieczonego. Jeśli czegoś nie rozumiesz, dopytaj. Świadomy klient rzadziej ma spory z ubezpieczycielem, bo wie, co kupuje i czego może oczekiwać.
• Podwójne ubezpieczenie tej samej rzeczy i błędne oczekiwania: Czasem ludzie nieświadomie dublują ubezpieczenia – np. wykupują osobno NNW komunikacyjne i NNW turystyczne i myślą, że dostaną „podwójne” odszkodowanie za ten sam wypadek. Albo mają assistance w polisie turystycznej i osobne assistance samochodowe i nie wiedzą, z którego skorzystać. Warto zrozumieć, że niektóre polisy działają niezależnie i sumują się (np. za trwały uszczerbek można dostać świadczenie zarówno z NNW komunikacyjnego, jak i turystycznego, jeśli wypadek był w aucie – to akurat plus podwójnego ubezpieczenia), ale inne pokrywają to samo ryzyko i po prostu płacisz dwa razy za podobną ochronę. Przykładowo: często polisa turystyczna ma pewien pakiet assistance (np. transport medyczny, pomoc tłumacza), a auto assistance zapewnia pomoc techniczną – one się uzupełniają, a nie powielają, co jest okej. Problemem jest raczej sytuacja, gdy np. masz już ubezpieczenie podróżne oferowane gratis do karty kredytowej, a kupujesz drugie, bo nie sprawdziłeś, że pierwsze istniało. Rozwiązanie: zrób przegląd posiadanych już ubezpieczeń (z pracy, z banku, z innych polis) i oceń, czy nie wystarczą lub czy wymagają dokupienia czegoś extra. Unikaj kupowania na ślepo dodatków, które nic nowego nie wnoszą.
• Brak dbałości o dokumentację i zgłoszenie szkody: Kolejna pułapka to zaniedbanie formalności w razie zdarzenia. Np. ktoś miał wypadek za granicą, ale nie wziął żadnego potwierdzenia od lekarza (rachunku, diagnozy) – potem trudno udokumentować szkodę ubezpieczycielowi. Albo przy kolizji nie spisano oświadczenia ani nie wezwano policji, a sprawca wyparł się winy – poszkodowany zostaje w kłopocie. Rozwiązanie: zawsze zbieraj dokumenty. Weź kwitek ze szpitala z rozpoznaniem i kosztami (nawet jeśli płaci ubezpieczyciel bezgotówkowo, miej kopię). Rób zdjęcia z miejsca wypadku, miej kopię oświadczenia o zdarzeniu drogowym. Zadzwoń do ubezpieczyciela natychmiast, jeśli coś się stanie – wiele polis wymaga zgłoszenia niezwłocznie (np. przed podjęciem działań na własną rękę). Te działania zabezpieczą Cię przed odmową wypłaty z powodów formalnych.
• Przekonanie „mnie to nie dotyczy”: Najbardziej „ludzki” błąd – czyli myślenie, że wypadki zdarzają się innym. To prowadzi do lekkomyślności: braku polis, braku ostrożności. Niestety, statystyki i historie pokazują, że może przydarzyć się każdemu – i doświadczonemu kierowcy, i ostremu narciarzowi, i osobie która nigdy nie choruje. Wystarczy zła chwila, zbieg okoliczności. Rozwiązanie: świadomie planujmy podróż z zabezpieczeniami. To nie pesymizm, to przezorność. Lepiej mieć parasol i nie zmoknąć, niż go nie mieć w deszczu.

Ubezpieczenie przed wyjazdem ma sens

Zagraniczny wyjazd samochodem – czy to zimowy urlop na ośnieżonych stokach, czy letnia przygoda po europejskich drogach – może być wspaniałym doświadczeniem pod warunkiem, że dobrze się do niego przygotujesz. Kluczową częścią tych przygotowań jest zadbanie o odpowiednie ubezpieczenia. Obowiązkowe OC komunikacyjne to fundament – bez niego ani rusz, dosłownie i w przenośni. Dalej, warto dołożyć klocki układanki ochronnej: solidne autocasco zabezpieczające Twój samochód, assistance dające Ci pomocną dłoń na drodze, oraz ubezpieczenie turystyczne chroniące zdrowie i bagaż wszystkich podróżujących. Każda z tych polis spełnia inną rolę, a razem tworzą sieć bezpieczeństwa, dzięki której w razie kłopotów nie zostaniesz sam.

Pamiętaj, że ubezpieczenie to nie przejaw braku wiary w szczęście, lecz przejaw odpowiedzialności – wobec siebie i swoich bliskich. Wykupując polisę, inwestujesz w spokojny przebieg wakacji. Oby żadna z nich się nie przydała – tego życzymy! Jednak jeśli zdarzy się wypadek lub awaria, docenisz każdy punkt tego poradnika, który pomógł Ci dobrać odpowiednią ochronę.

Na koniec praktyczna rada: przed kolejnym wyjazdem zrób checklistę – sprawdź OC i Zieloną Kartę, rozważ AC i assistance, wykup polisę turystyczną dla rodziny. Skorzystaj z narzędzi, jakie oferuje internetowa porównywarka ubezpieczeń, by znaleźć najlepsze oferty i zaoszczędzić czas oraz pieniądze. Dzięki temu kompleksowo się ubezpieczysz, a potem już możesz ruszać w drogę spokojnie, skupiając się na przyjemnościach podróży.